Ormanlar
>Ormanların Ekolojik Yapısı
Aksaray İli bir çok özelliği bakımından Türkiye’nin diğer bölgelerinden farklılıklar gösterir. Bölge yüksekliği ortalama 950-1100 m olan bir yüksek platodur. Basamaklarla ya da fay kırıkları ile birbirinden ayrılan düz ovalar ve bu ovaları çevreleyen tepeler ve dağlar bölgenin jeomorfolojik karakteridir.
İç Anadolu Bölgesi’nin etrafı yüksek dağlarla çevrili bulunduğundan denizlerden gelen nemli hava bölge içlerine kadar ilerleyememekte ve bu nedenle iç bölgeler ve Aksaray oldukça kurak kalmaktadır.
Aksaray İli’nin iklimi kışları soğuk ve yağışlı, yazları ise kurak ve sıcaktır. Ormanlarımızın yoğunlukta bulunduğu alan Hasandağı ve Ekecik Dağı’dır. Hasandağı’nın denizden yüksekliği 3258 m.dir. Hasandağı ve çevresinde yağış miktarı 700 mm.ye yükselmekte ve sıcaklık değerleri ise düşmektedir. Hasandağı eteklerinde ormanlarımız 1400 m civarında yükseltiden başlayıp 1850-1900 m.ye kadar yükselmektedir.
Normal kapalığa sahip bir orman yetişebilmesi için en az 600 mm yağış alınması gerekmektedir. Yağış bu miktardın altına düştüğü zaman su rekabeti artacağından birim alanda yetişen ağaç sayısı azalmakta ve orman özelliği kaybolmaktadır. Yağış miktarı daha da azaldığından orman örtüsü iyice kaybolarak ve stepler başlamaktadır.
Çorak olarak bilinen Aksaray toprakları aslında aşırı yağışlardan dolayı yıkanmadığı için verimlidir. Tuzlu taban suyunun yüksekliği ve kil oranının çok az olmasından dolayı su tutma kapasitesinin düşük olması toprak verimliliği ve ormanların yayılışı üzerinde olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Tuz oranının yüksek ve su tutma kapasitesinin düşük olduğu topraklar üzerinde yapılan ağaçlandırma çalışmalarında başarı düşük olmaktadır.
İlimizde ormanlık sahalar 1. ve 2. zamana aittir. Volkanik sahalardan müteşekkil olup; Eosen kratase kalker ve yeşil serpantinlerden oluşmuştur. İlimiz ormanlarında analorya magmatik kayaçlardan olup, genelde andezittir. Taşlılık yer yer % 60-70’den fazla, yer yer ise % 50’nin altına düşmektedir. Toprak orta derinliktedir. Toprağın türü balçık karakterindedir.
İlimizde orman varlığı yönünden zengin olar yerlerde de yer altı sularının fazla olduğu görülmektedir. Hasandağı’nın volkanik bir dağ olması nedeni ile su kaynağı Helvadere Kasabası’nda toplanmış, Ekecik Dağı çevresinde yer altı suları yönünden zengindir.
>İlin Orman Envanteri
İlimiz ormanlar yönünden oldukça fakirdir. İlimiz topraklarının ancak % 2,78’i (1,72 doğal+1,06 ağaçlandırma) ormanlarla kaplıdır. Bu arazinin üzerinde bulunduğu orman serveti ise oldukça azdır. İlimizdeki ormanlar başta Hasandağı, Ekecik Dağı, Harun Dağı ve Güzelyurt İlçesi çevresinde bulunmaktadır.
Aksaray İli’nin orman varlığı baltalık ve orman dışı ağaçlandırmalardan ibarettir. Baltalık ormanlarımızın tamamında doğal olarak bulunan ağaç türü meşedir. Orman dışı ağaçlandırmalarda ise ibreli türlerden Sedir, Karaçam, Sarıçam, Kızılçam, Mavi Servidir. Yapraklı türlerden ise Dişbudak, Akçaağaç, Ailanthus, Akasya, Badem, Mahlep, İğde, Gleditschia vs. türler kullanılarak ağaçlandırma faaliyetleri yürütülmektedir. İlimizde ağaçlandırma potansiyel sahası yaklaşık 50.000 hektar olduğu tahmin edilmekte olup, bu sahaların hemen hepsi mera vasfındadır.
İlimizin orman alanı, genel alanın % 2.78’idir. Baltalıklarda; normal baltalık sahaların, bozuk baltalık sahalarına oranla % 14.8, Koru ormanların baltalık ormanlara oranı ise % 47,63’üdür. Koru ormanları tabii olarak değil insan eli ile tesis edilmiştir.
Ormanlarımızın çoğu bozuk orman karakterindedir. İlimizin orman karakteri aşağıda belirtilmiştir.
Verimli Orman Alanı : 10.259 Ha.
Bozuk Orman Alanı : 8.003 Ha.
Çok Bozuk Orman Alanı : 2.946 Ha.
TOPLAM ORMAN ALANI : 21.208 Ha’dır.
İlimizde orman alanları Hasandağı, Ihlara, Güzelyurt, Ortaköy-Çiftevi, Ekecik Dağı ve Merkez ilçemizin kuzey- doğusunda (ağaçlandırma) bulunmaktadır.
Ormanlarımızın % 68’inde doğal meşe ağacı bulunmaktadır. 7 tür meşe mevcuttur.Endemik olarak kasnak meşesi (Quercus Vulcanica), titrek kavak (populus tremula) ve Çınar yapraklı Akçaağaç bulunmaktadır.Aksaray’ın orman varlığını zenginleştirmek, tür çeşidini artırmak ve erozyonun önlemek amacıyla ağaçlandırma çalışmaları yapılmaktadır.
Ancak; Aksaray’ın iklim tipi kurak, step iklim tipindedir. Ülkemizin en az yağış alan bölgelerinden birisi Tuz Gölü havzasıdır. İlimiz topraklarının neredeyse % 50’si bu havzada yer almaktadır. Ağaçlandırma çalışmaları ağır şartlar altında gerçekleşmektedir. Mevcut kuraklık, aşırı kireç+tuzluluk ile yüksek pH çalışmaları olumsuz yönde etkilemektedir.
Aksaray’da bugüne kadar erozyon kontrolü ve ağaçlandırma çalışması olmak üzere 16 proje gerçekleştirilmiştir. Toplam 8.638 Ha sahada ağaçlandırma faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. (Tablo F.3 – F.4)
Önümüzdeki yıllar için Müdürlüğümüz AGM-ORKÖY Şube Müdürlüğü tarafından potansiyel ağaçlandırma çalışmalarının tespiti yapılmakta ve projelendirme çalışmaları devam etmektedir. Ancak, birçok alan erozyon tehlikesi ile karşı karşıya olup, ağaçlandırılması gerekmektedir. Fakat mülkiyet yönünden genelde mera olarak tescil edilmiş olduğundan vasıf değişikliğine gidilmektedir. Bu işlem çok uzun sürmekle birlikte, yörenin de mera ihtiyacı düşünülerek istenilen sahaları tamamının tahsisi yapılamamaktadır.
İlimiz genelindeki sahalarda arazi kadastrosu geçmiş olup orman kadastrosu geçmemiştir. İlimiz genelindeki ormanların mülkiyetinin tamamı Orman Genel Müdürlüğü’ne aittir. Özel orman mevcut değildir.Ormanlarımız belirli bir plan dahilinde enerji ormanı tesis çalışmalarına konu edilmektedir. Yapraklı yakacak odun ve ince çaplı sanayi odunu üretilmektedir. Üretilen bu emvallerin bir kısmı da odun kömürüne dönüştürülmektedir.
Görüldüğü gibi orman varlığımız içinde verimli orman alanı oldukça azdır. Verimli ormanlarda yenileme çalışmaları yürütülmektedir. Bu güne kadar 4.000 ha civarında sahada enerji ormanı tesisi (canlandırma kesimi) çalışması yapılmıştır.
İlimizin ormanları 21.208 ha.dır. Hazine ve Belediye tarafından Orman Genel Müdürlüğü adına ağaçlandırılmak üzere yapılan arazi tahsisleri nedeni ile imkanlar ölçüsünde ağaçlandırma faaliyetleri yapılarak orman alanları arttırılmaktadır.
Bölgenin vejetasyonu, ot, ağaçlı step ve orman topluluğu olmak üzere üç ana formasyona ayrılabilir. Asırlar boyu süregelen tahrip sonucunda İç Anadolu’daki karaçam, meşe ve hatta ardıç ormanları, nispeten nemli ve kuzeye bakan lokal alanlara ve yükseklere çekilmişlerdir. İklim kuraklaşmaya meyletmesi ve biyotik faktörler etkisi ile tahrip edilen orman alanlarının yerini ise step vejetasyonu tarafından işgal edilmiştir.Ayrıca step bölgeleri yer yer çok seyrek de olsa çalı formunda bitkiler de görülmektedir.
>Ormanların Ekolojik Yapısı
Aksaray İli bir çok özelliği bakımından Türkiye’nin diğer bölgelerinden farklılıklar gösterir. Bölge yüksekliği ortalama 950-1100 m olan bir yüksek platodur. Basamaklarla ya da fay kırıkları ile birbirinden ayrılan düz ovalar ve bu ovaları çevreleyen tepeler ve dağlar bölgenin jeomorfolojik karakteridir.
İç Anadolu Bölgesi’nin etrafı yüksek dağlarla çevrili bulunduğundan denizlerden gelen nemli hava bölge içlerine kadar ilerleyememekte ve bu nedenle iç bölgeler ve Aksaray oldukça kurak kalmaktadır.
Aksaray İli’nin iklimi kışları soğuk ve yağışlı, yazları ise kurak ve sıcaktır. Ormanlarımızın yoğunlukta bulunduğu alan Hasandağı ve Ekecik Dağı’dır. Hasandağı’nın denizden yüksekliği 3258 m.dir. Hasandağı ve çevresinde yağış miktarı 700 mm.ye yükselmekte ve sıcaklık değerleri ise düşmektedir. Hasandağı eteklerinde ormanlarımız 1400 m civarında yükseltiden başlayıp 1850-1900 m.ye kadar yükselmektedir.
Normal kapalığa sahip bir orman yetişebilmesi için en az 600 mm yağış alınması gerekmektedir. Yağış bu miktardın altına düştüğü zaman su rekabeti artacağından birim alanda yetişen ağaç sayısı azalmakta ve orman özelliği kaybolmaktadır. Yağış miktarı daha da azaldığından orman örtüsü iyice kaybolarak ve stepler başlamaktadır.
Çorak olarak bilinen Aksaray toprakları aslında aşırı yağışlardan dolayı yıkanmadığı için verimlidir. Tuzlu taban suyunun yüksekliği ve kil oranının çok az olmasından dolayı su tutma kapasitesinin düşük olması toprak verimliliği ve ormanların yayılışı üzerinde olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Tuz oranının yüksek ve su tutma kapasitesinin düşük olduğu topraklar üzerinde yapılan ağaçlandırma çalışmalarında başarı düşük olmaktadır.
İlimizde ormanlık sahalar 1. ve 2. zamana aittir. Volkanik sahalardan müteşekkil olup; Eosen kratase kalker ve yeşil serpantinlerden oluşmuştur. İlimiz ormanlarında analorya magmatik kayaçlardan olup, genelde andezittir. Taşlılık yer yer % 60-70’den fazla, yer yer ise % 50’nin altına düşmektedir. Toprak orta derinliktedir. Toprağın türü balçık karakterindedir.
İlimizde orman varlığı yönünden zengin olar yerlerde de yer altı sularının fazla olduğu görülmektedir. Hasandağı’nın volkanik bir dağ olması nedeni ile su kaynağı Helvadere Kasabası’nda toplanmış, Ekecik Dağı çevresinde yer altı suları yönünden zengindir.
>İlin Orman Envanteri
İlimiz ormanlar yönünden oldukça fakirdir. İlimiz topraklarının ancak % 2,78’i (1,72 doğal+1,06 ağaçlandırma) ormanlarla kaplıdır. Bu arazinin üzerinde bulunduğu orman serveti ise oldukça azdır. İlimizdeki ormanlar başta Hasandağı, Ekecik Dağı, Harun Dağı ve Güzelyurt İlçesi çevresinde bulunmaktadır.
Aksaray İli’nin orman varlığı baltalık ve orman dışı ağaçlandırmalardan ibarettir. Baltalık ormanlarımızın tamamında doğal olarak bulunan ağaç türü meşedir. Orman dışı ağaçlandırmalarda ise ibreli türlerden Sedir, Karaçam, Sarıçam, Kızılçam, Mavi Servidir. Yapraklı türlerden ise Dişbudak, Akçaağaç, Ailanthus, Akasya, Badem, Mahlep, İğde, Gleditschia vs. türler kullanılarak ağaçlandırma faaliyetleri yürütülmektedir. İlimizde ağaçlandırma potansiyel sahası yaklaşık 50.000 hektar olduğu tahmin edilmekte olup, bu sahaların hemen hepsi mera vasfındadır.
İlimizin orman alanı, genel alanın % 2.78’idir. Baltalıklarda; normal baltalık sahaların, bozuk baltalık sahalarına oranla % 14.8, Koru ormanların baltalık ormanlara oranı ise % 47,63’üdür. Koru ormanları tabii olarak değil insan eli ile tesis edilmiştir.
Ormanlarımızın çoğu bozuk orman karakterindedir. İlimizin orman karakteri aşağıda belirtilmiştir.
Verimli Orman Alanı : 10.259 Ha.
Bozuk Orman Alanı : 8.003 Ha.
Çok Bozuk Orman Alanı : 2.946 Ha.
TOPLAM ORMAN ALANI : 21.208 Ha’dır.
İlimizde orman alanları Hasandağı, Ihlara, Güzelyurt, Ortaköy-Çiftevi, Ekecik Dağı ve Merkez ilçemizin kuzey- doğusunda (ağaçlandırma) bulunmaktadır.
Ormanlarımızın % 68’inde doğal meşe ağacı bulunmaktadır. 7 tür meşe mevcuttur.Endemik olarak kasnak meşesi (Quercus Vulcanica), titrek kavak (populus tremula) ve Çınar yapraklı Akçaağaç bulunmaktadır.Aksaray’ın orman varlığını zenginleştirmek, tür çeşidini artırmak ve erozyonun önlemek amacıyla ağaçlandırma çalışmaları yapılmaktadır.
Ancak; Aksaray’ın iklim tipi kurak, step iklim tipindedir. Ülkemizin en az yağış alan bölgelerinden birisi Tuz Gölü havzasıdır. İlimiz topraklarının neredeyse % 50’si bu havzada yer almaktadır. Ağaçlandırma çalışmaları ağır şartlar altında gerçekleşmektedir. Mevcut kuraklık, aşırı kireç+tuzluluk ile yüksek pH çalışmaları olumsuz yönde etkilemektedir.
Aksaray’da bugüne kadar erozyon kontrolü ve ağaçlandırma çalışması olmak üzere 16 proje gerçekleştirilmiştir. Toplam 8.638 Ha sahada ağaçlandırma faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. (Tablo F.3 – F.4)
Önümüzdeki yıllar için Müdürlüğümüz AGM-ORKÖY Şube Müdürlüğü tarafından potansiyel ağaçlandırma çalışmalarının tespiti yapılmakta ve projelendirme çalışmaları devam etmektedir. Ancak, birçok alan erozyon tehlikesi ile karşı karşıya olup, ağaçlandırılması gerekmektedir. Fakat mülkiyet yönünden genelde mera olarak tescil edilmiş olduğundan vasıf değişikliğine gidilmektedir. Bu işlem çok uzun sürmekle birlikte, yörenin de mera ihtiyacı düşünülerek istenilen sahaları tamamının tahsisi yapılamamaktadır.
İlimiz genelindeki sahalarda arazi kadastrosu geçmiş olup orman kadastrosu geçmemiştir. İlimiz genelindeki ormanların mülkiyetinin tamamı Orman Genel Müdürlüğü’ne aittir. Özel orman mevcut değildir.Ormanlarımız belirli bir plan dahilinde enerji ormanı tesis çalışmalarına konu edilmektedir. Yapraklı yakacak odun ve ince çaplı sanayi odunu üretilmektedir. Üretilen bu emvallerin bir kısmı da odun kömürüne dönüştürülmektedir.
Görüldüğü gibi orman varlığımız içinde verimli orman alanı oldukça azdır. Verimli ormanlarda yenileme çalışmaları yürütülmektedir. Bu güne kadar 4.000 ha civarında sahada enerji ormanı tesisi (canlandırma kesimi) çalışması yapılmıştır.
İlimizin ormanları 21.208 ha.dır. Hazine ve Belediye tarafından Orman Genel Müdürlüğü adına ağaçlandırılmak üzere yapılan arazi tahsisleri nedeni ile imkanlar ölçüsünde ağaçlandırma faaliyetleri yapılarak orman alanları arttırılmaktadır.
Bölgenin vejetasyonu, ot, ağaçlı step ve orman topluluğu olmak üzere üç ana formasyona ayrılabilir. Asırlar boyu süregelen tahrip sonucunda İç Anadolu’daki karaçam, meşe ve hatta ardıç ormanları, nispeten nemli ve kuzeye bakan lokal alanlara ve yükseklere çekilmişlerdir. İklim kuraklaşmaya meyletmesi ve biyotik faktörler etkisi ile tahrip edilen orman alanlarının yerini ise step vejetasyonu tarafından işgal edilmiştir.Ayrıca step bölgeleri yer yer çok seyrek de olsa çalı formunda bitkiler de görülmektedir.
